
W ramach Polskiego Ładu znowelizowano przepisy dotyczące określania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne. Co do zasady, podstawa wymiaru podatku dochodowego jest tożsama z podstawą wymiaru ZUS. Jednak od tej reguły jest wiele odstępstw.
Jedno z nich odnosi się do określenia podstawy wymiaru ZUS w przypadku sprzedaży środka trwałego. W przepisach literalnie (wprost) uregulowano kwestię obliczania dochodu przy sprzedaży środka trwałego Stosowne uregulowania wynikają z art. 35 ustawy z 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. We wskazanej podstawie prawnej znajdziemy wytyczne, iż dochód do obliczenia składki nie będzie powiększany o odpisy amortyzacyjne zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed dniem 1 stycznia 2022 r.
We wskazanych przepisach brak jest jakiegokolwiek odniesienia do sposobu rozliczenia straty poniesionej na sprzedaży środka trwałego, co prowadzi do wniosków, iż strata ta powinna być rozliczona zgodnie z przepisami ustawy podatkowej tj. powinna obniżać podstawę wymiaru zarówno PIT, jak i ZUS. W szczególności powinno to mieć miejsce w sytuacji, gdy podatnik nie rozliczył w kosztach pełnej amortyzacji i na dzień sprzedaży w kosztach podatkowych ma prawo rozliczyć dotąd niezamortyzowaną część środka trwałego. Niestety ZUS w interpretacji indywidualnej z 3 sierpnia 2022 r., nr DI/200000/882/2022 zajął odmienne stanowisko.
Z wnioskiem o interpretację wystąpił przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. W 2015 r. nabył on środek trwały (naczepę). Środek trwały był amortyzowany. W 2022 r. nastąpiła jego sprzedaż. Na dzień sprzedaży pozostała jeszcze niezamortyzowana kwota do ujęcia w kosztach podatkowych. Na transakcji została poniesiona strata tj. cena sprzedaży była niższa niż cena zakupu.
ZUS we wskazanej interpretacji wskazał (bez podania podstawy prawnej, która by to stanowisko popierała), iż w przypadku poniesienia straty na sprzedaży środka trwałego podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie dochód z podstawowej działalności gospodarczej bez uwzględnienia poniesionej straty. Odmienne stanowisko ZUS w tej samej sprawie zaprezentował podczas konsultacji telefonicznej na infolinii COT.
Tak nieprecyzyjne przepisy prawa i sprzeczne stanowiska ZUS niestety w praktyce uniemożliwiają niemalże przedsiębiorcy rzetelne wywiązywanie się z nałożonych na niego obowiązków ustawowych. W praktyce wskazany przypadek może dotyczyć każdego z Państwa w sytuacji, gdy w firmie będzie miała miejsce sprzedaż środka trwałego. Wówczas, w związku z przedstawionymi rozbieżnościami pomiędzy przepisami prawa a stanowiskiem ZUS, każdorazowo zalecane jest, by na okoliczność wystąpienia takiej sytuacji przedsiębiorca świadomie podejmował decyzję – o sposobie zaksięgowania transakcji na potrzeby przepisów ZUS.
Zaprezentowana interpretacja ma charakter indywidualny i nie jest wiążąca, co oznacza, iż nie istnieje powszechny obowiązek zastosowania się do jej treści. Niemniej ten jednostkowy przypadek pokazuje niekorzystną dla przedsiębiorcy linię interpretacyjną ZUS, co budzi obawy, iż właśnie w ten sposób w przyszłości będą interpretowane i stosowane przez ZUS przepisy prawa.
Niniejsza informacja nie stanowi czynności doradztwa podatkowego o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o doradztwie podatkowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz.2117) i nie może stanowić podstawy do udzielania jakichkolwiek rekomendacji.