Delegowanie kierowców za granicę wiąże się z koniecznością załatwienia szeregu formalności. Ich spełnienie jest warunkiem legalności takiej delegacji. W ostatnim czasie nastąpiło sporo zmian w tym zakresie, stąd warto zastanowić się, jakim obowiązkom muszą sprostać przewoźnicy realizujący transport międzynarodowy.
19 sierpnia br. weszła w życie ustawa z 23 lipca 2023 r. o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym, która wprowadza do polskiego porządku prawnego unijną dyrektywę 2020/1057 dotyczącą delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego. Najważniejszym celem tych przepisów jest ujednolicenie w całej Unii Europejskiej zasad delegowania kierowców. Tym samym przewoźnicy muszą sprostać nowym zadaniom związanym z realizacją takich delegacji. O czym powinni pamiętać?
Kiedy mamy do czynienia z delegowaniem kierowców za granicę?
Aby ustalić, kiedy dokładnie mamy do czynienia z delegowaniem kierowców z Polski za granicę niezbędne jest sięgnięcie po zawartą w art. 3 pkt 8 ustawy o delegowaniu kierowców za granicę definicję kierowcy delegowanego z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie ze wskazanym przepisem jest nim kierowca będący pracownikiem w rozumieniu przepisów państwa członkowskiego, do którego jest delegowany, tymczasowo skierowanego do pracy na terytorium tego państwa przez przewoźnika drogowego delegującego kierowcę z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Oczywiście termin „państwo członkowskie” odnosi się do państw członkowskich Unii Europejskiej.
Jednocześnie, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 2 wskazanej ustawy, jej przepisów nie stosuje się do kierowców delegowanych z terytorium Polski:
- do pracy w oddziale lub przedsiębiorstwie należącym do grupy przedsiębiorstw, do której należy pracodawca delegujący kierowcę z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- przez podmiot będący agencją pracy tymczasowej;
- na terytorium Konfederacji Szwajcarii – ale tylko do czasu przyjęcia przez Szwajcarię, w drodze umowy z Unią Europejską, zobowiązania do implementacji do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2020/1057.
Najważniejsze obowiązki delegującego za granicę
Kluczowy obowiązek przewoźnika delegującego kierowcę z terytorium Polski został określony w art. 6 ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym. Zgodnie z tym przepisem przewoźnik drogowy delegujący kierowcę z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed rozpoczęciem delegowania kierowcy jest obowiązany poinformować go o przysługujących mu w związku z delegowaniem prawach i spoczywających na nim obowiązkach. Ustawa nie określa, w jakiej formie ma nastąpić poinformowanie pracownika o jego prawach i obowiązkach. Taka informacja może więc zostać przekazana kierowcy w dowolnej formie, w tym nawet ustnie. Jednak, zwłaszcza ze względów dowodowych, warto pozostawić jakiś ślad po pouczeniu, np. w postaci maila przesłanego kierowcy lub podpisu złożonego przez niego pod stosownym dokumentem.
Przewoźnicy delegujący kierowców do innych państw członkowskich Unii Europejskiej powinni liczyć się także z kontrolami w zakresie wypełniania przez nich obowiązków nałożonych zarówno przez prawo unijne, jak i państwa członkowskiego, do którego delegowali pracownika. Kontrolę w tym zakresie prowadzi Państwowa Inspekcja Pracy na wniosek właściwego organu innego państwa członkowskiego. W ramach czynności kontrolnych PiP ma prawo żądać od przewoźnika:
- dowodów potwierdzających wykonywanie przewozów drogowych na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego, np. w postaci listów przewozowych;
- zapisów tachografu, zawierających w szczególności symbole państw członkowskich, w których kierowca przebywał podczas wykonywania przewozów międzynarodowych lub przewozów kabotażowych;
- dokumentacji dotyczącej wynagrodzenia kierowcy należnego za okres delegowania, umowy o pracę albo dokumentu równoważnego z taką umową, ewidencji czasu pracy kierowcy oraz dowodów wypłaty wynagrodzenia.
Państwowa Inspekcja Pracy ma prawo poprosić o pomoc w uzyskaniu m.in. listów przewozowych czy zapisów tachografu do wojewódzkiego inspektora transportu drogowego, właściwego miejscowo dla siedziby tego przewoźnika.
Podstawa prawna:
Niniejsza informacja nie stanowi czynności doradztwa podatkowego o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o doradztwie podatkowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz.2117) i nie może stanowić podstawy do udzielania jakichkolwiek rekomendacji.
