Nowe zasady w obrocie nieruchomościami

Spora część spośród kupujących mieszkania musi liczyć się z obowiązkiem płatności podatku od czynności cywilnoprawnych. Jego wysokość wyliczy notariusz sporządzający umowę kupna, ale fiskus ma prawo kwestionować te obliczenia. Wszystko przez to, że podatek należy się od wartości nieruchomości, a nie od ceny kupna. Jakie zmiany w przepisach dotyczących tego podatku nastąpiły w ostatnim czasie?

Co do zasady zakup nieruchomości powoduje konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Wyjątkiem jest od tego obowiązku jest np. kupno mieszkania od dewelopera, który jako przedsiębiorca jest objęty VAT. Tym samym płatność PCC omija kupujących mieszkanie na rynku pierwotnym, ale już nie tych, którzy realizują transakcję na rynku wtórnym. Warto więc pamiętać jakie są najważniejsze zasady dotyczące regulowania podatku od czynności cywilnoprawnych, zwłaszcza w perspektywie zmian, jakie ostatnio ustawodawca wprowadził w tym zakresie.

Podatek od czynności cywilnoprawnych i jego stawki

Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają m.in. następujące czynności cywilnoprawne:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych;
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku;
  • umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy;
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat;
  • ustanowienie hipoteki;
  • umowy spółki.

Według powyższej ustawy przy umowie sprzedaży nieruchomości podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa nieruchomości (art. 6 ust. 1 pkt 1). Warto o tym pamiętać, gdyż w praktyce nierzadko organy skarbowe kwestionują obliczenia wysokości należnego podatku dokonane przez notariusza przy finalizowaniu samej transakcji sprzedaży nieruchomości, przeważnie uznając, iż cena sprzedaży jest niższa, niż wartość rynkowa nieruchomości. Idzie za tym wezwanie kupującego, na którym ciąży obowiązek podatkowy, do dopłaty podatku. Oczywiście z kalkulacjami fiskusa nie trzeba się zgadzać. Istnieje możliwość ich kwestionowania w toku procedury odwoławczej.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych przewiduje dwie stawki podatku od umowy sprzedaży:

  • 2 proc. w przypadku nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym;
  • 1 proc. dla innych praw majątkowych.

Nowe zwolnienia i stawki podatku

31 sierpnia weszła w życie nowelizacja ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, na mocy której m.in. wprowadzone nowe zwolnienia. Obecnie podatku nie muszą płacić osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży lub przed tym dniem nie przysługiwało żadne z następujących praw:

  • własność lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość;
  • własność budynku mieszkalnego jednorodzinnego;
  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

Z omawianego tu zwolnienia nie mogą skorzystać także osoby fizyczne, które w dniu zakupu nieruchomości lub przed tym dniem posiadali udział w którymś z tych praw – chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50 proc. i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Nowa stawka podatku od 1 stycznia 2024 roku

Ponadto od 1 stycznia 2024 roku zostanie wprowadzona nowa stawka podatku dla kupujących nabywających mieszkania od dewelopera. Kupujący będzie musiał opłacić podatek – obliczany jako 6 proc. wartości zakupu – jeżeli nabędzie co najmniej sześć lokali mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości w jednym lub kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej, opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Regulacja ta znajdzie zastosowanie także do zakupu udziały w lokalach. Opodatkowaniu na nowych zasadach będzie podlegać również podmiot, który nabył już pięć takich lokali lub udziały w nich.

Podstawa prawna:

Niniejsza informacja nie stanowi czynności doradztwa podatkowego o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o doradztwie podatkowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz.2117) i nie może stanowić podstawy do udzielania jakichkolwiek rekomendacji.

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *