21 lutego 2023 r. opublikowano ustawę z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej. Ustawa wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia tj. 22 maja 2023 r.
Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesiebeneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Mianem świadczenia określa się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione nabeneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną, albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnieze statutem i listą beneficjentów.
Fundator określa w statucie (forma aktu notarialnego) szczegółowy cel fundacji rodzinnej. W założeniach fundacja rodzinna stanowi podmiot, którego zadaniem jest zarządzanie rodzinnym majątkiem i jego ochrona przed negatywnymi skutkami sukcesji. Fundatorem fundacji rodzinnej może być wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, która złożyła oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej, w akcie założycielskim albo w testamencie, przy czym prawa i obowiązki fundatora są niezbywalne, a fundator nie odpowiada za zobowiązania fundacji rodzinnej.
Fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100 000 zł.
Działalność gospodarcza fundacji tylko w ograniczonym zakresie
Fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w ograniczonym zakresie:
- zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
- najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;
- przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze,mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniachoraz podmiotach;
- nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
- udzielania pożyczek (spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje;spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik;beneficjentom);
- obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;
- określonych działalności w związku z prowadzonym gospodarstwem rolnym.
Od 22 maja 2023 r. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych będą miały zastosowanie również do fundacji rodzinnej, fundacji rodzinnej w organizacji oraz spółek jawnych, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, których wspólnikiem jest co najmniej jedna fundacja rodzinna.
Zwolnienie z CIT dla fundacji rodzinnych
Fundacja rodzinna będzie korzystać ze zwolnienia podmiotowego (art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), z pewnymi zastrzeżeniami. Zwolnienie to nie ma zastosowania do podatku od przychodów z budynków (art. 24b ustawy o podatku dochodowym od osób prywatnych). Ponadto, podatek dochodowy od przekazanego lub postawionego do dyspozycji, przez fundację rodzinną, bezpośrednio lub pośrednio, świadczenia dla beneficjenta, a także mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, wynosi 15 proc. podstawy opodatkowania. Podstawę opodatkowania stanowi przychód odpowiadający wartości świadczenia lub mienia, a w przypadku rozwiązania fundacji rodzinnej, przychód odpowiadający wartości mienia pomniejsza się o wartość podatkową mienia wniesionego przez fundatora. Przez wartość podatkową mienia, rozumie się wartość niezaliczoną uprzednio do kosztów uzyskania przychodów, jaka zostałaby przyjęta przez fundatora za taki koszt, gdyby składnik został przez niego odpłatnie zbyty przed wniesieniem go do fundacji rodzinnej, nie wyższą jednak od wartości rynkowej tego mienia. Tak obliczony podatek podlega wpłacie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym świadczenie lub mienie, zostały przekazane lub postawione do dyspozycji. Jeżeli fundacja rodzinna będzie prowadziła działalność gospodarczą wykraczającą poza zakres określony w ustawie o fundacji rodzinnej, wówczas stawka podatku dochodowego od osób prawnych będzie wynosić 25 proc. podstawy opodatkowania oraz fundacja rodzinna nie będzie mogła korzystać ze zwolnień i odliczeń przysługujących innym podmiotom, a określonych w art. 17- art. 18f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Niniejsza informacja nie stanowi czynności doradztwa podatkowego o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o doradztwie podatkowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz.2117) i nie może stanowić podstawy do udzielania jakichkolwiek rekomendacji.
